17.08.2020

Magazyn wysokiego składowania

Magazyn wysokiego składowania jest obiektem budowlanym wykorzystywanym do efektywnego, wysokoregałowego składowania towarów. Wysokość magazynów wysokiego składowania zwykle mieści się w zakresie od 7,2 m do nawet 50 m. Z tego względu do ich obsługi wykorzystywane są specjalistyczne układnice magazynowe, wózki systemowe oraz wózki wysokiego składowania o odpowiednio długich masztach.

Kluczową zaletą magazynów wysokoregałowych jest możliwość przechowywania w nich dużej liczby towarów na jednym metrze kwadratowym, co prowadzi do uzyskania znacznej optymalizacji przestrzeni składowania, a tym samym ograniczenia kosztów generowanych przez dany obiekt. W artykule przeczytasz: czym jest magazyn wysokiego składowania, jaki jest jego koszt budowy oraz w jaki sposób automatyzuje się procesy związane z zarządzaniem tego typu obiektami.

Co to jest magazyn wysokiego składowania? Definicja

Magazyny wysokiego składowania nie zostały do tej pory oficjalnie umocowane prawnie w Polskich normach czy przepisach BHP. Niemniej, zdefiniowania pojęcia wysokoregałowego składowania podjęły się podmioty funkcjonujące w branży magazynowej.

Poznaj sposoby klasyfikacji i rodzaje magazynów!

Najistotniejszym kryterium definiującym i zarazem wyróżniającym magazyny wysokiego składowania względem pozostałych obiektów magazynowych jest ich wysokość. Potocznie magazynem wysokiego składowania określa się obiekt budowlany o wysokości składowania powyżej 7,2 metra. Z kolei wysokość magazynów średniego składowania oscyluje w granicach 4,2-7,2 metra, a wysokość magazynów niskiego składowania nie przekracza 4,2 metra.

Do zdefiniowania specyfiki tego typu obiektów można zastosować wskazania znajdujące się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690), w którym ustawodawca kategoryzuje obiekty budowlane wedle wysokości na 4 grupy:

(N) budynki niskie – do 12 m;
(SN) budynki średniowysokie – od 12 do 25 m;
(W) budynki wysokie – od 25 do 55 m;
(WW) budynki wysokościowe – powyżej 55 m.

Zgodnie z przytoczonym rozporządzeniem każdy budynek może być zaklasyfikowany jako magazyn wysokiego składowania, przy czym, uwzględniając aktualne standardy panujące w sektorze logistyki wewnętrzenej, można przyjąć, że magazyny wysokiego składowania zaliczane są do obiektów niskich (do 12 m wysokości) lub średnioniskich (od 12 do 25 m wysokości).

Magazyny wysokiego składowania ulokowane w budynkach wysokich wyróżniają się na tle pozostałych magazynów wyższym stopniem automatyzacji. Pod względem technologii konstrukcyjnych, można je określić jako obiekt magazynowy wyposażony w regały będące integralną częścią konstrukcji nośnej budynku.

Większość współczesnych magazynów wysokiego składowania wyposażonych jest w informatyczny system zarządzania magazynem, który maksymalizuje bezpieczeństwo i efektywność operacyjną procesów magazynowych. System informatyczny często jest skonfigurowany z wyposażeniem technicznym obiektu, takim jak wózki systemowe do pracy w bardzo wąskich korytarzach roboczych.

Od jakiej wysokości wysokie składowanie?

Ani w przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy, ani w Polskich Normach nie istnieje przepis umocowany prawnie, który klasyfikuje wysokość, od której zaczyna się wysokie składowanie. Klasyfikacji tej podjęły się podmioty działające w branży magazynowej, które w publikacjach i rozważaniach kategoryzowały rodzaj magazynów względem wysokości składowania w nich towarów na 3 grupy:

magazyny niskiego składowania (do 4,2 metrów wysokości),
magazyny średniego składowania (od 4,2 do 7,2 metrów wysokości),
magazyny wysokiego składowania (powyżej 7,2 metrów wysokości).

Opierając się o powyższą klasyfikację przyjmujemy, że o wysokim składowaniu możemy mówić od wysokości 7,2 metra.

Przepisy BHP w magazynie wysokiego składowania

Każdy magazyn – również magazyn wysokiego składowania – musi spełniać wymogi oraz warunki określone w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zmianami).

W przepisach rozporządzenia zawarte są dokładne obowiązki pracodawcy, sposoby bezpiecznej organizacji pracy i procesów w magazynach oraz środki i zasady transportu wewnątrzmagazynowego.

Na podstawie § 69 przytoczonego rozporządzenia:

regały muszą być wykonane w sposób, który zapewnia ich odpowiednią stabilność i wytrzymałość oraz zabezpiecza przed przewróceniem się;
masa składowanych ładunków nie może przekraczać maksymalnego obciążenia zarówno regałów, jak i półek;
masa regałów wraz ze składowanymi na nich ładunkami nie może przekraczać maksymalnego obciążenia stropów i podłóg;
Wysokość składowanych towarów określana jest przez pracodawcę przy uwzględnieniu bezpieczeństwa pracowników biorących udział w załadunkowo-rozładunkowych pracach magazynowych.

Spełnienie warunków technicznych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy znacząco marginalizuje ryzyko wypadków bądź awarii powstałych podczas realizacji procesu magazynowania.

Fakultatywnym sposobem zapewnienia bezpieczeństwa pracowników oraz konstrukcji regałów jest stosowanie prawidłowych systemów oznaczeń. Oznakowanie regałów określające ich dopuszczalne obciążenie czy sposób składowania towarów pozwoli ograniczyć ryzyko przeciążenia regałów, a także usprawni i ujednolici sposób realizacji prac magazynowych.

Koszt budowy magazynu wysokiego składowania

Koszt budowy magazynu wysokiego składowania nie należy do najniższych. Niemniej, decydując się na wzniesienie hali wysokoregałowej, inwestor może liczyć na wiele korzyści oraz szybki zwrot z poczynionej inwestycji.

Czytaj na temat kosztów budowy magazynu.

Dlaczego warto zainwestować w magazyn wysokiego składowania?

Największą zaletą magazynów wysokiego składowania jest możliwość znacznego zredukowania powierzchni działki pod zabudowę. Założoną ilość miejsc paletowych osiąga się poprzez wykorzystanie powierzchni „w górę”. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza w kontekście coraz wyższych cen gruntów oraz coraz mniejszej ich dostępności.

Ze względu na wysoki poziom automatyzacji współczesnych magazynów wysokiego składowania należy także zwrócić uwagę na możliwość obniżenia kosztów składowania towarów oraz wewnątrzmagazynowych działań operacyjnych. Większa automatyzacja oznacza zazwyczaj mniejszą ilość błędów i uszkodzeń towaru.

Istotną zaletą jest również możliwość niemal dowolnej aranżacji wnętrza magazynu, która dostosowana będzie do konstrukcji, zagospodarowanej przestrzeni, rozmieszczenia regałów czy specyfiki przedsiębiorstwa. Nowoczesne regały magazynowe pozwalają zarządzać obiektem według przyjętej strategii rozwoju.

Co składa się na koszt budowy magazynu wysokiego składowania?

Koszt zaprojektowania i wybudowania magazynu wysokiego składowania to poważna inwestycja, która powinna być dokładnie i metodycznie przemyślana oraz dostosowana do specyfiki i potrzeb inwestora. Tu nie ma miejsca na błędy ani na eksperymenty, które w najgorszym wypadku mogą kosztować setki tysięcy złotych.

Z tego powodu należy dokładnie przemyśleć dostępne rozwiązania oraz dobrać technologie do magazynowanych towarów oraz wymiarów działki i warunków lokalizacyjnych. Nie bez znaczenia jest również zaprojektowanie hali magazynu wysokiego składowania w sposób, który pozwoli na późniejszą łatwą rozbudowę wraz ze skalowaniem firmy.

Koszt wybudowania hali wysokiego składowania można podzielić na trzy grupy:

koszty przygotowawcze wraz z uzyskaniem pozwoleń
koszty projektu i budowy
koszty wykończenia hali i wyposażenia jej w niezbędne rozwiązania technologiczne

Co wpływa na koszty konstrukcji magazynu wysokiego składowania

Znaczący wpływ na koszty wybudowania hali wysokoregałowej ma rodzaj zastosowanej konstrukcji hali. Zdecydowanie najdroższe i coraz rzadziej stosowane są hale murowane. Ze względu na szybkość wznoszenia oraz o wiele niższe koszty, lepszym rozwiązaniem będą hale hybrydowe i hale o konstrukcji stalowej.

Nie bez znaczenia jest również rozmiar magazynu wysokiego składowania. Im będzie on szerszy i wyższy, tym konieczne stanie się zastosowanie większych dźwigarów o szerszych przekrojach oraz wyższych słupów i ścian. Wszystko to wymaga większych nakładów materiałów, co istotnie zwiększa koszt inwestycji.

Koszt wykończenia, doprowadzenia mediów i instalacji technicznych

Znaczną część kosztów inwestycji pochłania również wykonanie przyłączy mediów, wykonanie instalacji wewnętrznych oraz wyposażenie hali w regały wysokiego składowania, wózki widłowe, a także w niezbędną automatykę magazynową. Do tego należy doliczyć również koszty wybudowania parkingu, zagospodarowania terenu wokół hali oraz wybudowania pomieszczeń socjalnych i biurowych przy hali. Koszty te stanowią od 40 do nawet 50% wszystkich kosztów inwestycji.

Automatyczny magazyn wysokiego składowania

Dynamiczny rozwój branży oraz coraz niższe koszty automatyki magazynowej powodują, że na rozwiązania wspierające automatyzację procesów logistycznych decyduje się coraz więcej firm – również mniejszych przedsiębiorstw. Automatyka w magazynie podwyższa koszt inwestycji, niemniej pozwala uzyskać o wiele większą wydajność i efektywność procesów magazynowych, a w konsekwencji zwiększać zyskowność magazynu.

Magazynowe rozwiązania automatyczne można sklasyfikować według dwóch podstawowych kategorii – automatyzacji i autonomizacji urządzeń przeznaczonych do transportu, magazynowania i obsługi towarów oraz implementacji systemu informatycznego zarządzającego wszystkimi obszarami funkcjonowania magazynu.

Automatyzacja i autonomizacja urządzeń

Przykładowo, operacje kompletacji mogą pochłaniać nawet 60% wszystkich kosztów operacyjnych magazynu wysokiego składowania. Nic więc dziwnego, że przedsiębiorstwa koncentrują się przede wszystkim na usprawnieniu automatyzacji i autonomizacji urządzeń wykorzystywanych do transportu, magazynowania oraz obsługiwania ładunków.

Wśród urządzeń wykorzystywanych do pobierania i odkładania towarów na regałach w magazynach wysokiego składowania stosuje się automatyczne: układnice paletowe, Pallet Shuttle oraz układnice typu Miniload.

Układnice paletowe w magazynach wysokoregałowych zastępują wózki widłowe oraz obsługujący je personel. Ich zadanie sprowadza się do pobierania i układania ładunków na półkach oraz ich transportem wzdłuż korytarzy roboczych. Układnice Miniload różnią się od układnic paletowych jedynie tym, że w ramach swoich funkcjonalności obsługują pojemniki na ładunki, co sprzyja przyśpieszeniu kompletacji zamówień. System Pallet Shuttle samodzielnie pobiera i odkłada towary w regale przy użyciu samoczynnie poruszającej się w kanale platformy roboczej -transport platformy pomiędzy poszczególnymi kanałami odbywa się z wykorzystaniem wózka widłowego lub w pełni automatycznie. Poniżej wideo, w którym możecie zobaczyć jak wygląda montaż Pallet Shuttle.

Do automatycznego transportu ładunków między strefami magazynowymi stosowane są podwieszane urządzenia szynowe lub przenośniki magazynowe. Rozwiązania te mogą być zaprogramowane w krótkie pętle łączące dwa lub więcej stref magazynowych albo w bardziej rozbudowane systemy obejmujące poszczególne strefy i piętra obiektu, a nawet transportujące ładunki między kilkoma odrębnymi halami magazynowymi.

System informatyczny wspierający automatyzację

Oprogramowanie informatyczne wykorzystywane w magazynach wysokiego składowania to przede wszystkim system WMS, którego zadaniem jest nadzorowanie i zarządzanie operacyjnością magazynu. Dziś trudno wyobrazić sobie nowoczesny magazyn wysokiego składowania, gdzie wszystkie operacje realizowane są z użyciem narzędzi tradycyjnych, jak kartka i długopis.