Jakie normy i certyfikaty warto posiadać w magazynie
Przestrzeganie określonych standardów w logistyce magazynowej zapewnia bezpieczny przepływ towarów i ludzi. W Polsce i w Europie obowiązuje szereg przepisów i regulacji dotyczących eksploatacji regałów magazynowych, organizacji pracy czy zarządzania przestrzenią. Znajomość tych wymogów jest niezbędna, aby obiekt funkcjonował zgodnie z literą prawa. Jakie normy i certyfikaty warto posiadać w magazynie?
O tym w poniższym artykule – zebraliśmy najważniejsze normy, certyfikaty i praktyki, które warto uwzględnić w planowaniu procesów magazynowych. Zapraszamy do lektury!
Normy ISO dla magazynów
ISO 9001:2015 – systemy zarządzania jakością. Norma określa wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością w organizacji. W magazynie pomaga w planowaniu, realizacji i monitorowaniu procesów, poprawia kontrolę jakości i pozwala eliminować błędy operacyjne, co przekłada się na większą efektywność i satysfakcję klientów.
ISO 14001:2015 – systemy zarządzania środowiskowego. Norma ta koncentruje się na ograniczeniu negatywnego wpływu działalności magazynu na środowisko. Obejmuje kontrolę emisji, gospodarkę odpadami oraz efektywne wykorzystanie zasobów, wspierając wprowadzanie rozwiązań przyjaznych dla środowiska.
Na naszym blogu przeczytasz o zielonej logistyce: https://wdx.pl/blog/zielona-logistyka-przyklady/
ISO 45001:2018 – systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Norma określa wymagania dotyczące tworzenia bezpiecznych warunków pracy. W magazynach pomaga w minimalizacji ryzyka wypadków, ustalaniu procedur BHP oraz w monitorowaniu przestrzegania zasad bezpieczeństwa.
ISO 50001:2018 – systemy zarządzania energią. Norma pozwala na skuteczne zarządzanie zużyciem energii w magazynach i centrach dystrybucji. Dzięki niej można obniżać koszty energii, zwiększać efektywność operacyjną oraz dbać o środowisko naturalne.
Normy europejskie dotyczące regałów magazynowych (PN-EN)
PN-EN 15512:2009 – regały półkowe z metalu – konstrukcja i obciążenia. Norma określa zasady projektowania regałów półkowych oraz dopuszczalne obciążenia statyczne i dynamiczne, co zapewnia bezpieczeństwo przechowywanych towarów i stabilność konstrukcji.
PN-EN 15620:2010 – tolerancje, deformacje i przemieszczenia w regałach. Reguluje dopuszczalne odkształcenia i przesunięcia elementów regałów przy normalnej eksploatacji, co pozwala uniknąć niebezpiecznych sytuacji i zapewnia długą żywotność konstrukcji.
PN-EN 15629:2009 – wymagania dotyczące jakości materiałów i komponentów regałów.
Norma wskazuje, jakie materiały i elementy konstrukcyjne można stosować, aby regały były trwałe, odporne na obciążenia i bezpieczne dla użytkowników.
PN-EN 15635:2009 – Eksploatacja, inspekcja i konserwacja regałów. Określa procedury regularnych przeglądów, kontroli i działań konserwacyjnych, które pomagają utrzymać regały w pełnej sprawności i zgodności z przepisami.
PN-EN 15878:2010 – ocena stabilności regałów. Norma koncentruje się na metodach sprawdzania stabilności konstrukcji, zapobiegając przewróceniu regałów i zwiększając bezpieczeństwo w magazynie.
PN-EN 15095:2008 – regały przesuwne i ruchome. Reguluje projektowanie i użytkowanie regałów przesuwanych lub ruchomych, aby zapewnić ich bezpieczne działanie i łatwą obsługę.
PN-EN 15636:2009 – instrukcja obsługi regałów. Norma określa wymagania, jakie powinny być zawarte w dokumentacji użytkowej regałów, co pomaga w ich prawidłowej i bezpiecznej eksploatacji.
PN-EN 15511:2009 – regały paletowe o regulowanej wysokości. Wskazuje wymagania dotyczące projektowania, obciążenia i bezpieczeństwa regałów paletowych, które można dostosowywać do różnych wysokości.
PN-EN 14010:2003 – konstrukcje automatyczne i półautomatyczne. Norma obejmuje projektowanie i bezpieczeństwo regałów stosowanych w magazynach automatycznych i półautomatycznych.
PN-EN 15534:2009 – regały do przechowywania palet. Określa wytyczne projektowe i wymagania bezpieczeństwa dla regałów używanych do składowania palet w magazynach o różnych konfiguracjach.
Certyfikaty i dokumenty potwierdzające zgodność
Deklaracja zgodności CE. Dokument ten potwierdza, że produkty, takie jak regały magazynowe czy urządzenia transportowe, spełniają wymagania europejskich dyrektyw dotyczących bezpieczeństwa i jakości. Dzięki niemu można legalnie wprowadzać produkty na rynek europejski, a użytkownicy mają pewność, że konstrukcja jest bezpieczna i zgodna z przepisami.
Certyfikaty producentów regałów. Wiarygodni producenci regałów dostarczają certyfikaty potwierdzające jakość materiałów i zgodność konstrukcji z normami PN-EN. Dokumenty te umożliwiają weryfikację, że regały zostały wykonane zgodnie z obowiązującymi standardami oraz spełniają wymogi bezpieczeństwa.
Atesty materiałowe. Atesty potwierdzają jakość użytych komponentów, takie jak stal, elementy łączące czy powłoki zabezpieczające. Dzięki nim można mieć pewność, że materiały są trwałe, odporne na obciążenia i zgodne z wymaganiami norm europejskich.
Certyfikaty środowiskowe budynków magazynowych – BREEAM, LEED, WELL. Te certyfikaty oceniają budynki pod kątem efektywności energetycznej, jakości środowiska pracy, komfortu i wpływu na środowisko. Wdrożenie takich standardów w magazynie pokazuje, że firma dba nie tylko o bezpieczeństwo i produktywność, ale również o zrównoważony rozwój i dobre warunki dla pracowników.
Certyfikacje personelu – APICS CPIM, CSCP, CLTD. Programy APICS podnoszą kompetencje osób zarządzających magazynem, operatorów i planistów. Certyfikaty te potwierdzają znajomość procesów logistycznych, zarządzania zapasami, transportu i dystrybucji, co wspiera wdrażanie norm i procedur w codziennej pracy magazynu.
Wymagania operacyjne i organizacyjne
Aby magazyn działał bezpiecznie i zgodnie z normami, nie wystarczy sama infrastruktura i certyfikaty. Niezbędne są odpowiednie procedury operacyjne oraz organizacja pracy, które wspierają codzienne utrzymanie standardów.
Procedury magazynowe. Każdy magazyn powinien posiadać jasno określone instrukcje dotyczące przyjmowania, składowania i wydawania towarów. Procedury te powinny uwzględniać dopuszczalne obciążenia regałów, zasady użytkowania wózków widłowych i urządzeń transportowych oraz sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych.
Planowanie przestrzeni i ergonomia. Poprawne rozmieszczenie regałów, dróg transportowych i stref kompletacji pozwala zmniejszyć ryzyko wypadków i zwiększyć wydajność pracy. Uwzględnienie ergonomii stanowisk pracy minimalizuje obciążenia fizyczne pracowników i przyczynia się do lepszego wykorzystania przestrzeni magazynowej.
Zobacz, jak możesz zaoszczędzić przestrzeń w magazynie z wózkami VNA: https://wdx.pl/oferta/wozki-widlowe/systemowe-vna/
Dokumentacja i rejestry. W magazynie należy prowadzić dokumentację operacyjną, obejmującą m.in. rejestry przeglądów regałów, instrukcje BHP, protokoły szkoleń pracowników oraz raporty audytów. Dzięki temu można łatwo udowodnić zgodność z normami i przygotować się do kontroli.
Podział ról i odpowiedzialności. Każdy pracownik powinien znać swoje zadania i zakres odpowiedzialności, a także procedury, które musi stosować w codziennej pracy. Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za kontrolę stanu regałów, przestrzeganie BHP i zgodność procesów zapewnia, że magazyn funkcjonuje w sposób uporządkowany i bezpieczny.
Regularne przeglądy i audyty wewnętrzne. W ramach organizacji pracy warto wprowadzić harmonogram okresowych kontroli i audytów wewnętrznych. Pozwala to wykrywać nieprawidłowości, aktualizować procedury i zapewnia ciągłą zgodność z normami i certyfikatami.
Programy, szkolenia i certyfikacje dla personelu
Odpowiednio przeszkolony i certyfikowany personel jest kluczowy dla bezpiecznego i efektywnego funkcjonowania magazynu oraz utrzymania zgodności z normami. Wiedza i umiejętności pracowników przekładają się bezpośrednio na prawidłowe stosowanie procedur operacyjnych, przestrzeganie wymagań BHP oraz efektywne wykorzystanie nowoczesnych systemów zarządzania magazynem.
Szkolenia w zakresie norm i procedur. Personel powinien znać wymagania obowiązujących norm ISO oraz PN-EN, aby prawidłowo obsługiwać regały i urządzenia magazynowe. Szkolenia obejmują zasady eksploatacji regałów, dopuszczalne obciążenia, procedury inspekcji i konserwacji, a także utrzymanie zgodności z certyfikatami i dokumentacją.
Programy certyfikacyjne APICS. Programy APICS, takie jak CPIM (Certified in Production and Inventory Management), CSCP (Certified Supply Chain Professional) oraz CLTD (Certified in Logistics, Transportation and Distribution), pozwalają zdobyć wiedzę i umiejętności, które można bezpośrednio zastosować w codziennej pracy magazynu. Certyfikaty te obejmują zarządzanie zapasami, planowanie produkcji, logistykę, transport i dystrybucję, wspierając wdrażanie norm ISO i europejskich standardów regałów.
Szkolenia BHP. Pracownicy powinni regularnie uczestniczyć w szkoleniach BHP obejmujących obsługę wózków widłowych, regałów i urządzeń transportowych, procedury awaryjne, ergonomię pracy i minimalizowanie ryzyka wypadków.
Podnoszenie kompetencji operacyjnych. Oprócz certyfikatów, warto inwestować w programy podnoszące kompetencje w zakresie organizacji procesów magazynowych, zarządzania przestrzenią, kontroli stanów magazynowych i obsługi systemów informatycznych, takich jak WMS czy ERP. Dzięki temu personel potrafi skutecznie stosować normy i procedury w praktyce, a magazyn działa sprawnie i bezpiecznie.
Certyfikaty środowiskowe i jakościowe. Personel może uczestniczyć w programach związanych z zrównoważonym rozwojem i jakością, takich jak BREEAM, LEED czy WELL, które uczą zasad efektywności energetycznej, bezpieczeństwa i komfortu pracy oraz odpowiedzialności za środowisko w magazynie.
Szkolenia praktyczne, symulacje i monitoring efektywności. Praktyczne ćwiczenia, w tym symulacje pracy z regałami, wózkami oraz systemami magazynowymi, pomagają w utrwalaniu wiedzy i jej zastosowaniu w codziennych operacjach. Systematyczne testy, obserwacje i audyty pozwalają ocenić skuteczność szkoleń oraz dostosować programy do aktualnych potrzeb magazynu.
Dzięki kompleksowemu podejściu do szkoleń, programów certyfikacyjnych, praktycznych ćwiczeń i monitoringu efektywności, personel staje się gwarancją bezpieczeństwa, jakości i zgodności z normami w magazynie, a także efektywnego wykorzystania nowoczesnych technologii i procedur.
Przeglądy okresowe regałów
Regularne przeglądy regałów magazynowych pozwalają utrzymać bezpieczeństwo, zgodność z normami i długotrwałą sprawność infrastruktury magazynowej. Wczesne wykrywanie uszkodzeń, nieprawidłowości w montażu oraz potencjalnych zagrożeń dla personelu i ładunków jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania magazynu.
Zakres przeglądów. Przeglądy obejmują kontrolę stanu konstrukcji regałów, w tym elementów nośnych, połączeń, systemów mocujących oraz oznaczeń obciążeń. Sprawdza się również stabilność konstrukcji i prawidłowość ustawienia regałów. Normy, do których odwołuje się w tym zakresie, to m.in. PN-EN 15620 (tolerancje, deformacje i przemieszczenia), PN-EN 15629 (materiały i komponenty), PN-EN 15635 (bezpieczeństwo użytkowania) oraz PN-EN 15512 (zasady obciążenia regałów).
Częstotliwość i dokumentacja. Normy PN-EN i wewnętrzne procedury firmy określają częstotliwość przeglądów – zazwyczaj raz w roku lub częściej w zależności od intensywności użytkowania. Każdy przegląd powinien być dokumentowany w protokole, zawierającym opis stanu regałów, wykryte usterki oraz zalecenia dotyczące napraw i konserwacji.

Inspekcje operacyjne i konserwacja. Poza przeglądami okresowymi, personel powinien regularnie wykonywać inspekcje operacyjne, które obejmują szybkie kontrole stanu regałów, przestrzegania dopuszczalnych obciążeń i prawidłowego użytkowania konstrukcji. Regularna konserwacja, np. dokręcanie połączeń, kontrola powłok ochronnych czy wymiana uszkodzonych elementów, zwiększa trwałość regałów i bezpieczeństwo pracy.
Korzyści z przeglądów. Systematyczne przeglądy i konserwacja zmniejszają ryzyko wypadków, zwiększają stabilność regałów i utrzymują zgodność z normami PN-EN i certyfikatami jakości. Dokumentacja przeglądów jest również niezbędna podczas audytów bezpieczeństwa i kontroli zgodności procesów magazynowych.
Audyt bezpieczeństwa magazynu
Audyt bezpieczeństwa magazynu to kompleksowa ocena ryzyka, zgodności z normami oraz efektywności stosowanych procedur. Dzięki regularnym audytom możliwe jest wykrycie potencjalnych zagrożeń dla personelu, ochrony ładunków oraz infrastruktury magazynowej, a także zapewnienie zgodności z przepisami prawa i normami PN-EN oraz ISO.
Zakres audytu. Audyt obejmuje przegląd procedur operacyjnych, systemów zarządzania, przestrzegania norm bezpieczeństwa, stanu regałów i infrastruktury magazynowej. Sprawdza się zgodność z normami takimi jak PN-EN 15635 (bezpieczeństwo użytkowania regałów), PN-EN 15512 (zasady obciążenia regałów) oraz ISO 45001 (systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy).
Ocena ryzyka i raportowanie. Audyt pozwala zidentyfikować obszary o podwyższonym ryzyku wypadków lub nieprawidłowości w użytkowaniu regałów i urządzeń magazynowych. Wyniki audytu są dokumentowane w raportach zawierających rekomendacje działań korygujących, harmonogram napraw i ulepszeń oraz wskazówki dotyczące aktualizacji procedur operacyjnych.
Korzyści z audytu. Regularne audyty zwiększają bezpieczeństwo pracowników, zapewniają zgodność z normami PN-EN i ISO, minimalizują ryzyko strat materiałowych oraz poprawiają efektywność operacyjną magazynu. Dokumentacja z audytu stanowi również podstawę do uzyskania certyfikatów jakości i bezpieczeństwa oraz wsparcia przy kontrolach zewnętrznych.
Podsumowanie
Bezpieczny i efektywny magazyn to taki, w którym przestrzegane są obowiązujące normy, a personel posiada odpowiednie kompetencje i certyfikaty. Zgodność z normami ISO i PN-EN, regularne przeglądy regałów oraz audyty bezpieczeństwa pozwalają minimalizować ryzyko wypadków, chronić mienie oraz zapewnić sprawne funkcjonowanie procesów magazynowych.
Inwestowanie w szkolenia, programy certyfikacyjne oraz praktyczne ćwiczenia personelu nie tylko podnosi poziom bezpieczeństwa, ale także zwiększa efektywność operacyjną i jakość zarządzania magazynem. Stosowanie systemów zarządzania, dokumentacja zgodności oraz monitorowanie stanu infrastruktury magazynowej są podstawą do utrzymania wysokich standardów pracy oraz przygotowania magazynu na przyszłe wyzwania.
W perspektywie przyszłości magazyny coraz częściej będą korzystać z automatyzacji, cyfryzacji procesów oraz nowoczesnych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, robotyka czy Internet Rzeczy. Śledzenie trendów i adaptacja innowacji pozwalają utrzymać konkurencyjność, zwiększać przepustowość i elastyczność magazynu oraz sprostać rosnącym wymaganiom rynku.
Wdrożenie kompleksowego podejścia do norm, certyfikacji, audytów oraz uwzględnienie przyszłych trendów pozwala tworzyć nowoczesne, bezpieczne i dobrze zarządzane magazyny, które spełniają wymagania polskie i europejskie oraz przygotowują przedsiębiorstwo na wyzwania kolejnych lat.