Cross docking – przewodnik

Cross docking dąży do redukcji lub całkowitej eliminacji kosztów związanych z procesem składowania. System dystrybucji oparty na przeładunku kompletacyjnym sprawdza się m.in. w sieciach handlowych, gdzie kluczowe jest dostarczenie dużych ilości zróżnicowanych produktów (od różnych producentów) do danego sklepu czy też w branży motoryzacyjnej, gdzie duże zapasy oznaczają znaczne koszty, a produkcja jest realizowana według metody just-in-time.

Co znajdziesz w przewodniku cross dockingu:

Co to jest cross docking – definicja

Przyjmujemy następującą definicję: Cross docking jest to system zarządzania przepływem materiałów, którego podstawowym zadaniem jest dystrybucja produktów od wielu podmiotów do jednego odbiorcy. Głównym celem cross dockingu, rozumianego jako przeładunek kompletacyjny, jest ograniczenie lub całkowita eliminacja z łańcucha dostaw etapu składowania (przechowywania) zapasów.

Efektywny cross docking wymaga integracji w czasie procesów oraz wymiany informacji na poziomie wszystkich uczestników łańcucha dostaw. Projektowany system dystrybucji powinien bardzo precyzyjnie odpowiadać na aktualne potrzeby odbiorcy. Sama koncepcja nie jest nowa, ale rozwój technologii, rosnące wymagania produkcji just-in-time oraz rozwój sieci handlowych i kurcząca się powierzchnia magazynowa wpłynęły na jej upowszechnienie.

Cross docking możemy przetłumaczyć na język polski jako przeładunek krzyżowy – nazwa ta jest ściśle powiązana ze sposobem realizacji poszczególnych operacji. Poniżej prezentujemy poglądowy schemat przebiegu procesu.

Cross dock, czyli magazyn przeładunkowy

Cross dock to potoczne określenie magazynu przeładunkowego. Czyli obiektu logistycznego, gdzie doki przeładunkowe zaprojektowane są zazwyczaj na przeciwległych ścianach. Fizycznie jest to budynek charakteryzujący się znaczną długością przy relatywnie małej głębokości. Produkty w magazynie typu cross dock przechowywane są krótkoterminowo, a założone cele (szybka rotacja materiałów) sprawiają, że nie zachodzi konieczność inwestycji w wyposażenie techniczne, takie jak regały magazynowe. Co za tym idzie, magazyn przeładunkowy może być niższy w stosunku do tradycyjnych rozwiązań.

Konstrukcja i wyposażenie magazynu cross dock powinny gwarantować bezpieczną i wydajną pracę przy dużych przepływach materiałów. Przyjmuje się, że w obiektach o największej wydajności jeden dok powinien przypadać nawet na 100 m2 powierzchni. Problemem w takiej sytuacji może być zapewnienie minimalnej temperatury w budynku – 14 stopni C. Ten aspekt, jak i zapewnienie możliwości obsługi pojazdów o zróżnicowanej wielkości powinny zostać uwzględnione już na etapie wyboru lokalizacji. Bardzo ważnym etapem jest wybór i wdrożenie magazynowego systemu informatycznego WMS pozwalającego efektywnie zarządzać realizowanymi operacjami.

Cross docking – typowe rodzaje

W ramach cross dockingu realizowane są m.in. operacje: rozładunku, załadunku, de-konsolidacji, konsolidacji i segregacji. Przeładunek kompletacyjny jest swoistym ogniwem redukującym zakres prac transportowych oraz przyśpieszającym przepływ produktów od producenta do odbiorcy. System daje przedsiębiorstwu możliwość szybkiego reagowania na zmiany rynkowe – działania konkurencji czy oczekiwania klientów.

Wyróżniamy trzy typowe rodzaje cross dockingu realizowane w obiektach logistycznych:

• Przeładunek pełnych palet – najprostszy i angażujący najmniej zasobów. Spaletyzowane ładunki jednorodnych materiałów są sortowane i przygotowywane do transportu w celu dostarczenia odbiorcy.
• Przeładunek zamówień skompletowanych – w przypadku dostawcy kierującego zróżnicowane ładunki do danego odbiorcy. Przykładowo, gdy dany producent zna dokładną specyfikację zamówienia określonego sklepu oraz jest to uzasadnione ekonomicznie i operacyjnie.
• Przeładunek z kompletacją – jednorodne ładunki wchodzą do magazynu przeładunkowego, gdzie w wyniku szeregu operacji zostają przygotowane zróżnicowane asortymentowo ładunki przygotowane pod konkretne zamówienie odbiorcy.

Zalety cross dockingu

Cross docking nie tylko przyśpiesza przepływ materiałów, ale też bardzo precyzyjnie odpowiada na potrzeby klienta. Co to oznacza? Odbiorca otrzymuje towar według indywidualnego zapotrzebowania, dokładnie w takiej ilości i w takim czasie jakim oczekuje. Tego typu model operacyjny sprawdza się idealnie w zakładach produkcyjnych, ale również jest wykorzystywany w logistyce e-commerce. Inne zalety przeładunku kompletacyjnego:

• Redukcja kosztów pracy wynikająca bezpośrednio z ograniczenia ilości operacji realizowanych w obiekcie logistycznym.
• Redukcja kosztów operacyjnych wynikająca ze specyfiki procesu, wymaganej infrastruktury technicznej oraz specyfikacji budynku, w którym realizujemy przeładunek.
• Mniejsze wymagania co do wielkości obiektu logistycznego – nie realizujemy albo w minimalnym stopniu realizujemy operacje składowania oraz kompletacji.
• Zmniejszenie ryzyka związanego z obsługą zapasów – możliwość wprowadzenia wysokiego stopnia koordynacji procesów produkcji czy zakupu oraz dystrybucji.
• Ograniczenie sumy emisji gazów cieplarnianych w łańcuchu dostaw – cross docking z założenia dąży do maksymalnego skrócenia, uproszenia oraz przyśpieszenia procesów.

Wady cross dockingu

Wdrożenie cross dockingu wymaga odpowiedniego przygotowania, starannego projektowania, stałego monitoringu oraz dobrej współpracy i przepływu informacji pomiędzy wszystkimi uczestnikami łańcucha dostaw. Należy być bardzo ostrożnym w całkowitej rezygnacji z zapasów – wszelkiego typu zaburzenia status quo mogą szybko zweryfikować nasze plany. Wady przeładunku kompletacyjnego:

• Błędy projektowe oraz pozorne oszczędności mogą uniemożliwić osiągnięcie założonej wydajności – projektując magazyn typu cross dock należy pogodzić się z relatywnie dużymi kosztami początkowymi, a także bardzo szczegółowo zaprojektować przepływ materiałów.
• Wyższe ryzyko uszkodzeń towaru wynikające z wysokiej dynamiki procesu.
• Wymaga zaufanych dostawców – w cross dockingu nie pozostaje wiele miejsca na błędy. Wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw muszą być przygotowani organizacyjnie do realizacji procesu.

Dla kogo jest przeładunek kompletacyjny?

Wdrożenie przeładunku kompletacyjnego wymaga odpowiedniego przygotowania, jednak niesie za sobą wielowymiarowe korzyści – od niższych kosztów logistyki, do wysokiego poziomu satysfakcji klienta. Czy cross docking pozwoli Twojej firmie osiągnąć przewagę konkurencyjną? Sprawdźcie, w jakich okolicznościach sprawdza się przeładunek kompletacyjny:

• Produkcja zarządzana według metody just-in-time – magazyn przeładunkowy odbiera podzespoły od wielu dostawców i przygotowuje je pod wcześniej zdefiniowane cykle produkcyjne.
• Dystrybucja produktów o dużej wartości jednostkowej – eliminacja operacji składowania z łańcucha dostaw przekłada się na wymierne korzyści finansowe oraz redukuje ryzyko operacyjne.
• Dystrybucja artykułów o ograniczonym terminie ważności – składowanie w tym przypadku wiąże się z relatywnie dużymi kosztami operacyjnymi.
• Dystrybucja produktów objętych akcją promocyjną, np. in-out – przeładunek kompletacyjny umożliwia przygotowanie przesyłki dostosowanej do wymagań danego punktu handlowego.
• Dystrybucja dla sieci handlowych – oczywiste oszczędności operacyjne, od transportu do angażowania zasobów ludzkich wynikające z dużej ilości dostaw. Powtarzalność w dystrybucji dużej ilości zróżnicowanych produktów to jedna z najważniejszych przesłanek do wprowadzenia systemu cross docking.

Podsumowanie

Cross docking w logistyce dąży do redukcji ogniw w łańcuchu dostaw. Właściwe planowanie procesu jest kluczowe dla jego wydajności oraz wymaga specjalistycznej wiedzy i ugruntowanego doświadczenia. Konieczna jest szczegółowa kontrola przepływu materiałów oraz koordynacja operacji na wielu płaszczyznach.

Mówiąc najprościej. W cross dockingu towary są dostarczane przez samochody ciężarowe po jednej stronie terminalu, a następnie w magazynie następuje ich przygotowanie do wysyłki i odbioru przez samochody ciężarowe po drugiej stronie terminalu. Transport wewnętrzny jest realizowany najczęściej przez wózki widłowe. Tak przygotowane produkty są transportowane do odbiorcy.

Mamy nadzieję, że dzisiejszy wpis pomógł Wam zrozumieć ideę cross dockingu. W kolejnych artykułach będziemy przybliżać inne aspekty ze świata logistyki, zwłaszcza tej wewnątrz-magazynowej

Najnowsze wpisy:

• Czym jest logistyka 7W?
• Koncepcja utrzymania ruchu w logistyce produkcji
• Zarządzanie ryzykiem w logistyce
• Omnichannel – sprzedaż wielokanałowa, a logistyka
• Automatyzacja i robotyzacja w procesach produkcyjnych