Czym jest łańcuch logistyczny? Definicja, rodzaje, przykłady

Na sukces przedsiębiorstwa składa się wiele czynników administracyjnych oraz finansowych, na które bezpośredni wpływ wywierają procesy odbywające się wewnątrz łańcucha logistycznego. Usprawnienia z zakresu organizacji transportu, magazynowania, dystrybucji oraz kontaktu z dostawcami oddziałują na terminową dostawę produktu do klienta, powodując jego satysfakcję i zapewniając firmie przewagę konkurencyjną na tle innych.

Czego dotyczy koncepcja łańcucha logistycznego? Czy pojęcia łańcuch logistyczny i łańcuch dostaw to synonimy? Dla lepszego zrozumienia tematu, wyróżnimy przykłady łańcucha logistycznego i poznamy technologię informatyczną, która efektywnie wspomaga jego działanie. Zaczynamy!

Co to jest łańcuch logistyczny? Definicja

Łańcuch logistyczny to połączenia transportowo-magazynowe pomiędzy punktami przeładunkowymi oraz magazynowymi koncentrujące się na zarządzaniu przepływem materiałów i towarów oraz kompleksową opieką nad nimi. Koncepcja łańcucha logistycznego obejmuje również serie działań, które pomagają w tworzeniu strategicznych planów, a ponadto organizują powiązania dróg przewozu towarów w taki sposób, by uzyskać najwyższy poziom produktywności przy sprawnym zarządzaniu zamówieniami oraz utrzymaniu płynności finansowej w obrębie każdej z operacji.

Wśród czynności istniejących wewnątrz łańcucha logistycznego wyróżniamy:

• organizację transportu ładunków,
• kontrolę i utrzymanie zespołu pojazdów przeznaczonych do transportu,
• zarządzanie stanami magazynowymi zapasów,
• inwentaryzację,
• badania nad wahaniami popytu i podaży w krótkim, średnim i długim okresie.

Łańcuch logistyczny, a łańcuch dostaw

Zdarza się, że te dwa pojęcia są ze sobą mylone lub nawet używane zamiennie, jednak w rzeczywistości łańcuch logistyczny i łańcuch dostaw to określenia, które opisują różne zjawiska.

Łańcuch logistyczny dotyczy zarządzania przepływem towarów. Jest ściśle powiązany z planowaniem, realizowaniem i kontrolą ruchu materiałów, a także z ich bezpieczeństwem podczas procesu przechowywania w magazynie. Koordynacja oraz zarządzanie produktem w tym obszarze mają na celu dostarczenie odpowiedniego, kompletnego i jakościowego produktu do właściwego klienta.

Z kolei łańcuch dostaw obejmuje całościową sieć relacji pomiędzy obiektami, dzięki którym:

• pozyskuje się surowce, części i elementy do produkcji,
• przekształca się je w finalne wyroby,
• dostarcza się gotowe produkty do konsumenta.

To szersze pojęcie, w którym zawiera się cały cykl życia wytworzonego dobra: od procesu zaopatrzenia poprzez produkcję, aż do czasu dystrybucji do klienta końcowego.

Łańcuch logistyczny jest tylko częścią tej sieci, lecz niezbędną do tego, aby zapewnić terminową dostawę pożądanego produktu, a tym samym zwiększyć satysfakcję nabywcy poprzez spełnienie jego potrzeb i oczekiwań.

Usługi w łańcuchu logistycznym

W związku z prężnym rozwojem logistyki obserwujemy także ekspansję zjawiska określanego jako outsourcing, polegającego na separacji niektórych funkcji realizowanych do tej pory przez firmę. To znacznie umożliwia skupienie się na działalności podstawowej i na nadrzędnych kompetencjach, które bezpośrednio przyczyniają się do budowy przewagi konkurencyjnej.

Sprawdź: Fulfillment czy własny magazyn e-commerce?

Obecnie niektóre z zadań są przekazywane wyspecjalizowanym jednostkom zewnętrznym, świadczącym usługi logistyczne w celu jak najlepszego obsłużenia indywidualnych klientów oraz innych przedsiębiorstw. Jakie dyspozycje określamy mianem usług logistycznych?

Główna klasyfikacja usług logistycznych obejmuje:

• transport – to świadczenie polegające tylko i wyłącznie na fizycznym przewiezieniu za odpłatnością ludzi lub materiałów przy zachowaniu odpowiednich warunków, bez charakteru doradczego,
• spedycja – to usługa zawierająca, obok czynności transportu, doradztwo dotyczące m.in. wyboru optymalnej trasy przewozu, obowiązek ubezpieczenia, wystawienia i zgromadzenia dokumentacji handlowej, również do odprawy celnej,
• magazynowanie – to proces związany ze sprawowaniem ochrony nad zapasami w magazynie, sprawnego zarządzania ładunkami podczas wszystkich faz magazynowania, tj. przyjęcia towaru, składowania, kompletacji i wysyłki oraz obejmuje także działania z zakresu gospodarowania odpadami, pojemnikami czy paletami,
• usługi dodatkowe – to działania specjalne, ułatwiające obsługę produktów, do których zaliczamy tworzenie etykiet i ich naklejanie na towary, przekazywanie kart gwarancyjnych, projektowanie katalogów reklamowych, dodawanie instrukcji użytkowania, projektowanie i tworzenie zestawów promocyjnych.

Łańcuch logistyczny – przykłady

Długość łańcucha logistycznego, czyli liczba ogniw utworzonych z połączeń pomiędzy podmiotami będzie różna, w zależności od tego jakiego rodzaju jest firma, do której się odnosimy. Wyróżniamy trzy główne typy łańcuchów logistycznych:

• łańcuch logistyczny przemysłowy,
• łańcuch logistyczny firm handlowych,
• łańcuch logistyczny firm usługowych.

Łańcuch logistyczny przemysłowy dotyczy najbardziej rozbudowanych procesów, ponieważ jest związany z produkcją dóbr na skalę masową, z których część wymaga warunków przechowywania w otoczeniu chłodniczym oraz dystrybucji pomiędzy wieloma kontrahentami. Przykładem tego typu łańcucha logistycznego jest przemysł wydobywczy związany z pozyskaniem ropy naftowej, gazu ziemnego, a także branża górnicza.

Łańcuch logistyczny handlowy skupia się na posiadaniu wydajnego systemu zaopatrzenia i dystrybucji, bo jego nadrzędnym celem jest sprawny przepływ ładunków. W jego skład wchodzi sieć przedsiębiorstw, które dostarczają produkt od dostawców surowców do finalnych konsumentów. Przykładem zastosowania tego rodzaju łańcucha jest kawa, która pokonuje drogę od plantatorów w Ameryce Środkowej do firm przetwarzających ziarna. Następnie zapakowany produkt trafia do dystrybutorów, którzy przewożą go do hurtowni, skąd nabywają go sprzedawcy detaliczni. Wkrótce potem produkt końcowy trafia do klienta końcowego.

Łańcuch logistyczny usługowy jest związany z wykonywaniem świadczenia związanego z zakupionym produktem. Obejmuje przepływ usług do klienta, czyli dostawy elementów, części oraz specjalistów, którzy zapewnią prawidłową obsługę nabytych towarów oraz usprawnią proces naprawy, serwisu, konserwacji oraz ewentualnego zwrotu. Łańcuch logistyczny firm usługowych wspiera obsługę tzw. logistyki zwrotnej.

Informatyczne wspieranie łańcucha logistycznego

Łańcuch logistyczny to potężny, bardzo rozbudowany układ relacji pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za transport i magazynowanie towarów. Bez wdrożenia dedykowanych systemów i technologii informatycznych jego działanie byłoby nie tylko mniej efektywne, ale – z punktu widzenia współczesnego świata – niemożliwe. Jakie technologie przyczyniają się do zwiększenia wydajności operacji logistycznych, a przy okazji zapewniają natychmiastowy dostęp do analiz dotyczących poszczególnych procesów i czuwają nad stanami zapasów?

Jednym z przykładów nowoczesnych rozwiązań wspierających obieg danych na temat transportowanych ładunków oraz tych, które są składowane w magazynie jest informatyczny system WMS. Koordynuje on ruch towarów w przestrzeni obiektu logistycznego, wpływa na lepszą organizację pracy oraz automatycznie rejestruje dane na temat lokalizacji konkretnego asortymentu.

Tutaj przeczytasz o innych przykładach wykorzystania sztucznej inteligencji w logistyce.