Jak dbać o bezpieczeństwo w przestrzeni magazynowej?
Przemieszczające się między regałami wózki widłowe, ciężkie towary składowane na wysokości kilkunastu metrów, przepływ palet, presja czasu, a co za tym idzie zwiększone ryzyko błędu ludzkiego. Niewątpliwie praca magazynu wiąże się z wieloma zagrożeniami. Przeciwdziałanie im jest zaś podstawowym obowiązkiem pracodawcy, a odpowiedzialna postawa kadry zarządzającej wpływa na wysoki poziom bezpieczeństwa w magazynie.
Magazyny czy też centra dystrybucyjne, z racji swej funkcji i sposobu pracy, należą do obiektów, które rodzą obawy o bezpieczeństwo pracujących w nich ludzi. Często są to budynki o ogromnych powierzchniach, przecięte rzędami regałów paletowych, gdzie magazynowane są tysiące palet, na których przechowywane są różnego rodzaju towary. Transport, przeładunek i składowanie materiałów odbywa się najczęściej z wykorzystaniem wózków widłowych. Nic zatem dziwnego, że bezpieczeństwo w magazynie to najwyższy priorytet. Bezpieczeństwo i higiena pracy w magazynie podlega ścisłej kontroli, którą sprawują inspektorzy BHP, Państwowa Inspekcja Pracy oraz Urząd Dozoru Technicznego. Odpowiedzialność i obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków do realizacji powierzonych zadań spoczywa w największym stopniu na pracodawcy. Dlatego w dzisiejszym poradniku wyjaśniamy, jak dbać o bezpieczeństwo w przestrzeni magazynowej.
Kto odpowiada za bezpieczeństwo w przestrzeni magazynowej?
Za bezpieczeństwo ludzi pracujących na terenie magazynu odpowiada przede wszystkim pracodawca, czyli przedstawiciel firmy, która zarządza danym procesem magazynowania. Jeśli obiekt jest wynajmowany, za bezpieczne zorganizowanie jego przestrzeni operacyjnej odpowiedzialność spada zarówno na wynajmującego, jak i najemcę.
Istnieje szereg przepisów regulujących kwestie bezpieczeństwa przestrzeni magazynowej. Kluczowe z punktu widzenia zarządzania danym obiektem są następujące akty prawne: przepisy ogólne BHP, przepisy prawa budowlanego, warunki techniczne wydane dla konkretnych obiektów, przepisy prawa pracy itd. Zakres obowiązków różni się w zależności od np. rodzaju magazynu. Inne obowiązki spoczywają na pracodawcy w magazynach stanowiących obiekty zamknięte, a inne w obiektach otwartych (typu place składowe).
Z pewnością jako podstawę należy zastosować ogólne przepisy BHP. Na ich podstawie należy stworzyć bezpieczny układ magazynu, zapewniając: odpowiednie odległości między drzwiami ewakuacyjnymi, korytarze robocze pozwalające realizować zadania z użyciem wózka widłowego czy odpowiednią nośność urządzeń magazynowych. Bezpieczeństwo w magazynie ma zagwarantować stworzenie warunków do właściwego składowania i obsługi produktów o danej specyfice.
Regały magazynowe a bezpieczeństwo magazynu
Regały magazynowe są jednym z kluczowych elementów wpływających na bezpieczeństwo całego systemu magazynowania. Konstrukcja musi zapewnić odpowiednie warunki do właściwego przechowywania palet. Jednocześnie sama narażona jest na uszkodzenia, które finalnie mogą doprowadzić do jej zawalenia. Z naszego doświadczenia wynika, że najgroźniejszy w skutkach jest kontakt wózka widłowego z regałem. Warto stosować dodatkowe zabezpieczenia w postaci ochraniaczy słupa czy informatycznych systemów zarządzania flotą wózków widłowych, które monitorują pracę operatora i informują w czasie rzeczywistym o zdarzeniach krytycznych.
Istniejące przepisy przeciwpożarowe nakładają na pracodawcę określone obowiązki. System regałowy musi spełniać wymogi bezpieczeństwa. Przepisy są bardzo restrykcyjne w przypadku wdrożenia wielopoziomowej zabudowy magazynowej, takiej jak antresola magazynowa. Zawsze warto konsultować i weryfikować wymogi z inspektorem ochrony przeciwpożarowej – interpretacja poszczególnych przepisów w tym przypadku bywa indywidualna. W przypadku regałów wysokiego składowania dotarcie ze sprzętem przeciwpożarowym typu gaśnica jest utrudnione, dlatego wymaga się zainstalowania specjalnych zraszaczy.
Przegląd techniczny regałów magazynowych. Jak często?
W przypadku systemów magazynowych istotne jest także dokonywanie okresowych przeglądów wyposażenia technicznego. Przeglądów eksperckich regałów dokonuje się w oparciu o przepisy prawa, które definiuje norma PN-EN 15635:2010. Przyjęto, że weryfikacja stanu urządzeń służących do składowania produktów powinna się odbywać w maksymalnych odstępach 12 miesięcy. Prawidłowo przeprowadzony przegląd regałów magazynowych powinien przebiegać zgodnie ze szczegółowym protokołem i zostać uwieńczony umieszczeniem naklejki kontrolnej. Opierając się o doświadczenie inżynierów – projektantów WDX, chcemy w tym miejscu apelować o ścisłe przestrzeganie tego obowiązku. Naruszenia bezpieczeństwa są niestety w tym aspekcie bardzo częste i poważne w skutkach!
Bezpieczeństwo w przestrzeni magazynowej a wózki widłowe
Poza dbaniem o bezpieczeństwo i stan techniczny systemu regałowego, pracodawca zobowiązany jest do sprawowania kontroli nad stanem technicznym maszyn i urządzeń wykorzystywanych w magazynie. W szczególności chodzi oczywiście o wózki widłowe, które codziennie wykorzystuje się do transportu, przeładunku i składowania palet. Przede wszystkim, wózkiem podnośnikowym może operować tylko i wyłącznie pracownik posiadający stosowne uprawnienia – na wózki konkretnego typu. Ponadto, każde urządzenie musi posiadać swoją książkę serwisową, w której odnotowuje się wszystkie usterki i naprawy. Maszyny należy poddawać codziennej weryfikacji, a także okresowym oraz konserwatorskim przeglądom technicznym. Personel powinien być szkolony w zakresie bezpieczeństwa w magazynie, znać maksymalny udźwig danej maszyny, umieć odczytywać tabliczkę spadków udźwigu i przestrzegać ograniczeń z niej wynikających.
Jak zwiększyć bezpieczeństwo transportu palet w magazynie?
Poza przestrzeganiem przepisów prawa oraz stosowaniem się do obowiązków pracodawcy, bardzo ważne są dodatkowe szkolenia. Personel mający świadomość zagrożeń pracuje bezpieczniej, a cały system magazynowania cechuje się wysokim poziomem produktywności. Ciekawym rozwiązaniem jest automatyzacja określonych operacji poprzez wdrożenie linii przenośników magazynowych. Przenośniki rolkowe do palet ograniczają potencjalne zagrożenia. Przykładowo, możliwe jest ograniczenie ilości wózków podnośnikowych w procesie. Poprawa bezpieczeństwa w magazynie jest wyraźna zwłaszcza w przypadku ciężkich i wielkogabarytowych produktów, których automatyczny transport wyklucza szereg krytycznych sytuacji. Poniżej prezentujemy wideo z wdrożenia takiego rozwiązania, które pozwoliło na eliminację dużych wózków widłowych z procesu.