Kompletacja w procesie magazynowania – przewodnik

Kompletacja, czyli przygotowanie towarów do wysyłki, pełni bardzo ważną funkcję w procesie magazynowania. Nie bez powodu jest uważana za najbardziej pracochłonną i najdroższą operację magazynową. Wydajność kompletacji wpływa nie tylko na same koszty operacyjne magazynu, ale także przekłada się bezpośrednio na ogólną jakość całego procesu logistycznego.

Co to jest kompletacja – definicja

Kompletacja (order picking, komisjonowanie) to czynności, skupiające się na przygotowaniu towarów dla określonego odbiorcy. Cały proces polega na pobraniu towarów z przestrzeni magazynowej (np. ze stosów albo urządzeń takich jak regały magazynowe), a następnie połączeniu ich w całość, zgodnie z zamówieniem.

Niezależnie od tego, czy ma charakter poziomy, czy też pionowy, kompletacja towaru realizowana jest najczęściej ręcznie. Dostawcy wyposażenia magazynowego oferują rozwiązania w pełni automatyczne, ale tego typu inwestycja wymaga procesu o bardzo dużej powtarzalności oraz przepływach, żeby w ogóle rozważać ją w kryteriach opłacalności. Należy pamiętać, że sytuacja rynkowa, zwłaszcza w branży e-commerce, jest bardzo dynamiczna. Ręczna lub półautomatyczna kompletacja może być realizowana w strefie składowania, jak i w specjalnie dedykowanym do tego miejscu.

Strefa kompletacji w magazynie

Strefa kompletacji w magazynie jest to specjalnie wydzielona przestrzeń operacyjna w obiekcie logistycznym przeznaczona wyłącznie do kompletacji towarów. Jej powierzchnia powinna być skorelowana z ilością zapasów, które w danej jednostce czasowej powinny zostać dostarczone do strefy wydań. Konieczność posiadania oddzielnej strefy kompletacji zamówień pojawia się szczególnie w przypadku zastosowania rozwiązań automatycznych lub półautomatycznych, takich jak przenośniki magazynowe.

Zobaczmy zatem jak w uproszeniu przebiega przepływ materiałów przez strefę kompletacji w magazynie. Jednostka ładunkowa wychodzi ze strefy składowania i zostaje umieszczona w strefie kompletacji, gdzie następuję przygotowanie towaru do obsługi ręcznej. Realizowane są czynności weryfikujące stan ilościowy, asortymentowy oraz inne kluczowe z punktu widzenia jakości operacji. Następuje pakowanie i formowanie w celu zabezpieczenia produktów oraz maksymalnej efektywności w dalszym transporcie. Tak przygotowany towar trafia do strefy wydań.

Metody kompletacji

Wybór odpowiedniej metody kompletacji jest podyktowany założeniami projektowymi i wynika bezpośrednio z celów strategicznych danego przedsiębiorstwa. Wiąże się z koniecznością odpowiedniego przeszkolenia personelu pod kątem zastosowanej technologii, obciążeniami dla kadry kierowniczej, jak i konkretnymi oczekiwania w stosunku do WMS. Nowoczesny model dystrybucji jest ściśle powiązany ze strategią marketingową firmy – budowanie wartości poprzez obsługę klienta sprawia, że oczekiwania w stosunku do jakości kompletacji są coraz wyższe.

Ze względu sposób przepływu towarów i personelu w magazynie wyróżniamy 2 podstawowe metody kompletacji:

• Metoda
  człowiek do towaru
  – system dynamiczny, pracownik przygotowuje zamówienie
  przemieszczając się po obiekcie w celu pobrania towarów z danych
  lokacji.
  
  

• Metoda
  towar do człowieka
  – system statyczny, pracownik pozostaje w miejscu kompletacji, a
  towary są w te miejsce dostarczane za pomocą magazynowych środków
  transportu.
  
  

Obie ww. metody mogą być realizowane na dwa podstawowe sposoby. W sposób ciągły, który gwarantuje szybką realizację bieżących zleceń dla odbiorców oraz w sposób cykliczny, gdzie można osiągnąć wyższą produktywność kosztem dłuższego czasu oczekiwania odbiorcy. Z naszego doświadczenia wynika, że w obiektach kompletacyjnych doskonale sprawdzają się antresole magazynowe. Przykład takiego wdrożenia możecie zobaczyć na poniższym materiale wideo.

Rodzaje kompletacji

Jedną z głównych przesłanek wpływających na przebieg oraz kształt procesu magazynowania są właściwości fizyczne przechowywanych materiałów – nie inaczej jest w przypadku operacji kompletowania towarów. Wymiary, kształt, waga produktu oraz szerokość i liczba asortymentu determinują możliwe do osiągnięcia parametry wydajności oraz poziom automatyzacji. Przykładowo, operacje na terenie składu budowlanego można przyśpieszyć poprzez zastosowanie wózka wielokierunkowego, ale i tak trudno oczekiwać, że będą one przebiegały równie szybko, jak w przypadku pracy z towarami, gdzie podstawową jednostką ładunkową jest europaleta.

Ze względu na sposób obsługi materiałów wyróżniamy trzy rodzaje kompletacji:

• kompletację
  ręczną, gdzie operacje są realizowane ręcznie z poziomu podłogi,
  
• kompletację
  półautomatyczną, gdzie operacje są realizowane ręcznie z
  każdego poziomu urządzeń magazynowych – np. z wykorzystaniem
  wózków systemowych,
  
• kompletację
  automatyczną, gdzie całość operacji jest realizowana przez
  maszyny.
  
  

Ze względu na samo miejsce realizacji procesu wyróżniamy dwa rodzaje kompletacji:

• kompletacja
  jednostopniowa, która jest realizowana w miejscu składowania
  towarów,
  
• kompletacja
  wielostopniowa, gdzie operacja kompletowania odbywa w specjalnie
  przygotowanych stanowiskach.
  

Wybór optymalnej technologii, rodzaju, czy też metody kompletacji to proces ciągły i dynamiczny, który zmienia się wraz z oczekiwaniami rynku.Zdolność szybkiego reagowania i elastyczność to dwa czynniki, które wyróżniają prężnie działające magazyny kompletacyjne.

Zobacz wpisy w naszym przewodniku logistycznym na temat efektywnej konsolidacji zamówień: https://wdx.pl/2019/08/19/efektywna-konsolidacja-czyli-jak-sprawnie-kompletowac-zamowienia/