Terminale mobilne w logistyce – zastosowanie, integracja i technologie

Terminale mobilne to kompaktowe, przemysłowe urządzenia komputerowe, które umożliwiają pracę z danymi w czasie rzeczywistym, bezpośrednio na hali magazynowej, w centrum dystrybucyjnym czy w transporcie. Dzięki integracji z systemami IT, terminale mobilne pozwalają ograniczyć liczbę błędów, zwiększyć wydajność pracy i usprawnić komunikację między ludźmi, maszynami i systemami.

W artykule przyjrzymy się, jak terminale mobilne wspierają procesy logistyczne, jakie technologie w nich dominują, z jakimi systemami się integrują oraz jak dobrać odpowiednie urządzenie do specyfiki magazynu czy zakładu produkcyjnego.

Terminale mobilne jako filar nowoczesnej logistyki

Współczesne centra logistyczne i magazyny coraz częściej przypominają złożone, zautomatyzowane ekosystemy, w których człowiek, system informatyczny i maszyny współpracują w czasie rzeczywistym. W tym środowisku terminal mobilny staje się jednym z kluczowych narzędzi, łącząc świat fizycznych operacji magazynowych z cyfrową warstwą zarządzania danymi.

Rola w automatyzacji i digitalizacji magazynu

Terminale mobilne pozwalają na pełną cyfryzację operacji – od przyjęcia towaru, przez jego składowanie, kompletację, aż po wysyłkę. Dzięki nim każda czynność operatora jest rejestrowana w systemie zarządzania magazynem (WMS) lub planowania zasobów przedsiębiorstwa (ERP) w momencie jej wykonania. Dane o stanie zapasów, lokalizacji towarów czy statusie zleceń są natychmiast aktualizowane, co eliminuje konieczność ręcznego raportowania i ogranicza ryzyko błędów.

Wsparcie dla kompletacji, inwentaryzacji i transportu wewnętrznego

Terminale mobilne znacząco usprawniają kompletację zamówień, prowadząc operatora po najkrótszej trasie i wskazując dokładną lokalizację produktów. Umożliwiają także szybką inwentaryzację. Pracownik skanuje kody kreskowe lub tagi RFID, a dane automatycznie trafiają do systemu. W logistyce wewnętrznej terminale wspierają również kontrolę jakości i rejestrowanie przepływów palet, co pozwala na bieżąco analizować efektywność pracy.

Praca w czasie rzeczywistym

Największą przewagą terminali mobilnych jest możliwość działania w czasie rzeczywistym. Operator nie musi wracać do stanowiska komputerowego, bo dane z terminala są natychmiast przesyłane do centralnego systemu poprzez sieć Wi-Fi lub LTE. Dzięki temu kierownicy magazynów mogą w każdej chwili monitorować postęp prac, obciążenie stref czy stan zapasów. W efekcie procesy stają się bardziej transparentne, a decyzje operacyjne szybsze i trafniejsze.

Integracja terminali mobilnych z systemami zarządzania

Skuteczność terminali mobilnych w logistyce zależy w dużej mierze od ich integracji z systemami informatycznymi zarządzającymi przedsiębiorstwem. Dopiero połączenie terminala z oprogramowaniem klasy WMS, ERP czy CRM pozwala w pełni wykorzystać jego potencjał od automatyzacji procesów po analitykę w czasie rzeczywistym.

Integracja z systemem WMS

Najczęstszym zastosowaniem terminali mobilnych jest współpraca z systemem zarządzania magazynem (WMS). Terminal rejestruje każdy ruch towaru: przyjęcie, wydanie, kompletację, zwrot lub przesunięcie międzylokacyjne – w momencie jego wykonania. Operator, skanując kod kreskowy lub tag RFID, natychmiast aktualizuje stan zapasów w systemie. Dzięki temu WMS dysponuje zawsze aktualnymi danymi, co pozwala unikać błędów przy kompletacji, eliminować niezgodności stanów magazynowych i optymalizować pracę magazynu w oparciu o dane rzeczywiste.

Integracja z systemem ERP

Połączenie terminali z systemem ERP (Enterprise Resource Planning) umożliwia synchronizację danych magazynowych z informacjami finansowymi, produkcyjnymi i handlowymi. Przykładowo, przyjęcie towaru w magazynie automatycznie aktualizuje stany w systemie ERP, a zlecenie sprzedaży natychmiast pojawia się w terminalu operatora jako zadanie do realizacji. W Polsce popularnymi systemami wspierającymi taką integrację są m.in. SAP, Comarch ERP XL, Comarch Optima, enova365 czy Microsoft Dynamics 365. Taka współpraca pozwala zarządzać przepływem informacji w całym przedsiębiorstwie w sposób spójny i przejrzysty.

Współpraca z systemami CRM i platformami analitycznymi

W coraz większej liczbie firm terminale mobilne są także zintegrowane z systemami CRM (Customer Relationship Management) oraz platformami Business Intelligence (BI). Pozwala to na szybki dostęp do informacji o statusie przesyłek, historii zamówień czy preferencjach klientów. Dane zebrane w czasie rzeczywistym przez operatorów mogą być analizowane i wizualizowane w narzędziach BI, wspierając decyzje strategiczne i operacyjne. Taka integracja wzmacnia nie tylko efektywność procesów logistycznych, ale również jakość obsługi klienta.

Technologie identyfikacji i komunikacji w terminalach mobilnych

Terminale mobilne w magazynach wykorzystują różnorodne technologie identyfikacji i komunikacji, które zapewniają szybką i dokładną obsługę towarów oraz pełną integrację z systemami zarządzania.

Skanery kodów 1D i 2D

Skanery kodów kreskowych pozostają standardem w większości operacji magazynowych:

• Kody 1D (linowe) umożliwiają szybkie oznaczanie produktów i palet.
• Kody 2D (np. QR) pozwalają zapisać więcej informacji w jednym kodzie, co ułatwia rejestrowanie danych w czasie rzeczywistym i wspiera automatyzację procesów.

RFID

Technologia RFID (Radio-Frequency Identification) zdobywa coraz większe zastosowanie w Polsce, szczególnie w branży automotive i e-commerce. Dzięki niej możliwa jest bezkontaktowa identyfikacja jednostek ładunkowych, co przyspiesza kompletację, inwentaryzację i transport wewnętrzny.

Łączność i infrastruktura

Stabilna sieć Wi-Fi przemysłowa jest niezbędna do niezawodnej pracy terminali mobilnych w magazynach. Nowoczesne obiekty coraz częściej korzystają z Wi-Fi 6E lub 5G, co umożliwia szybszą i bardziej stabilną transmisję danych, również w dużych i zatłoczonych halach magazynowych.

Współpraca z drukarkami etykiet

Terminale mobilne mogą współpracować z drukarkami etykiet, co pozwala tworzyć etykiety logistyczne w czasie rzeczywistym. Dzięki temu każdy produkt lub paleta może być natychmiast oznaczona kodem kreskowym lub tagiem RFID, co zwiększa kontrolę nad przepływem towarów i minimalizuje błędy.

Typy terminali mobilnych i ich zastosowania

Terminale mobilne występują w różnych formach, dopasowanych do specyfiki procesów magazynowych i logistycznych. Wybór odpowiedniego typu wpływa na ergonomię pracy, wydajność oraz bezpieczeństwo operacji.

Terminale ręczne

Najpopularniejsze w magazynach. Wyposażone często w uchwyt pistoletowy, umożliwiają szybkie i wygodne skanowanie kodów kreskowych 1D i 2D. Idealne do kompletacji zamówień, kontroli jakości oraz inwentaryzacji.

Terminale ubieralne (wearable)

Terminale napalcowe, nadgarstkowe lub zintegrowane z okularami AR zwiększają ergonomię pracy, pozwalając operatorowi na pełną swobodę rąk. Sprawdzają się w intensywnych operacjach magazynowych oraz przy pracy w wąskich korytarzach.

Terminale wózkowe

Montaż na wózkach widłowych i innych pojazdach magazynowych umożliwia obsługę palet bez konieczności odrywania się od pojazdu. Terminale te współpracują bezpośrednio z systemem WMS, rejestrując wszystkie ruchy towarów w czasie rzeczywistym.

Terminale RFID

Służą do bezkontaktowej identyfikacji towarów, przyspieszając procesy przyjęć, wydań i transportu wewnętrznego. Coraz częściej stosowane w branżach o dużej rotacji produktów, np. automotive, e-commerce.

Terminale z funkcją płatności (opcjonalnie)

Rozwiązanie dedykowane logistyce kurierskiej i e-commerce, umożliwiające realizację płatności przy odbiorze przesyłki, integrując proces dostawy z systemem płatniczym.

Odporność i ergonomia terminali mobilnych

Terminale mobilne w magazynach i centrach logistycznych muszą być nie tylko funkcjonalne, ale także odporne na trudne warunki pracy i wygodne dla operatorów. Wysoka wytrzymałość oraz ergonomia zwiększają efektywność i bezpieczeństwo pracy.

Normy odporności IP – ochrona przed kurzem i wodą

Normy IP (Ingress Protection) określają stopień ochrony urządzenia przed ciałami stałymi i cieczami. W Polsce terminale przemysłowe stosowane w magazynach i centrach dystrybucyjnych powinny spełniać minimalne wymagania przemysłowe zgodnie z normami międzynarodowymi IEC 60529. Najczęściej spotykane klasy to:

• IP65: całkowita ochrona przed kurzem; odporność na strumień wody z dowolnego kierunku. Stosowane w terminalach ręcznych i wózkowych w suchych lub lekko wilgotnych warunkach.
• IP68: całkowita ochrona przed kurzem; możliwość krótkotrwałego zanurzenia w wodzie. Idealne dla terminali ubieralnych i wózkowych pracujących w trudnych warunkach przemysłowych.

W Polsce terminale przemysłowe spełniające IP65/IP68 to standard dla urządzeń takich producentów jak Zebra, Honeywell, Datalogic. Dzięki tym normom operator może pracować w środowisku zapylonym, przy rozlewających się cieczach czy w magazynach o zmiennych warunkach atmosferycznych.

Ergonomia i waga terminali

Ergonomia terminala obejmuje jego wagę, kształt, rozmieszczenie przycisków i sposób trzymania. Wpływa to bezpośrednio na komfort pracy, precyzję skanowania i wydajność operatora. Ważne zasady projektowania ergonomicznego terminala:

• waga urządzenia poniżej 500 g dla terminali ręcznych,
• dobrze wyprofilowany uchwyt pistoletowy dla terminali ręcznych,
• możliwość montażu na nadgarstku lub palcu w terminalach ubieralnych,
• łatwy dostęp do przycisków i ekranów dotykowych w terminalach wózkowych.

Ergonomia zmniejsza ryzyko zmęczenia i kontuzji operatora, szczególnie w centrach o dużej intensywności pracy.

Systemy operacyjne i modele dostępne w Polsce

Terminale mobilne w logistyce wymagają stabilnego i elastycznego systemu operacyjnego, który umożliwia integrację z aplikacjami magazynowymi, ERP czy CRM. Obecnie dominującym rozwiązaniem jest Android, jego zalety to:

• elastyczność – umożliwia instalację różnorodnych aplikacji logistycznych, dostosowanych do potrzeb magazynu.
• kompatybilność – współpracuje z systemami WMS, ERP oraz innymi platformami IT stosowanymi w polskich przedsiębiorstwach.
• łatwość aktualizacji – pozwala na szybkie wprowadzanie nowych funkcji i poprawek bezpieczeństwa.

Popularne marki i modele w Polsce

Na polskim rynku magazynowym najczęściej spotyka się terminale następujących producentów:

• Zebra – szeroka oferta terminali ręcznych, wózkowych i ubieralnych.
• Honeywell – terminale o wysokiej odporności, często stosowane w centrach dystrybucyjnych.
• Datalogic – terminale do intensywnego skanowania i logistyki e-commerce.
• Newland – ekonomiczne terminale z podstawową funkcjonalnością dla magazynów średniej wielkości.
• Urovo – terminale ręczne i ubieralne, często z systemem Android Go dla lżejszych aplikacji.

Wybór odpowiedniego modelu zależy od specyfiki magazynu, rodzaju operacji, wymaganej odporności i ergonomii.

Obszary zastosowań terminali mobilnych w logistyce

Terminale mobilne znajdują szerokie zastosowanie w różnych sektorach logistyki i produkcji, umożliwiając cyfryzację procesów, automatyzację operacji i zwiększenie efektywności pracy. Najważniejsze obszary wykorzystania terminali mobilnych w Polsce to:

• magazyny i centra dystrybucyjne – terminale wspierają przyjęcia i wydania towarów, kompletację zamówień, inwentaryzację oraz kontrolę jakości. Umożliwiają szybki przepływ danych do systemów WMS i ERP w czasie rzeczywistym.
• produkcja – rejestracja operacji produkcyjnych, monitorowanie etapów wytwarzania, kontrola jakości i obsługa komponentów. Terminale pozwalają na śledzenie materiałów i gotowych produktów bez opóźnień.
• logistyka kontraktowa i łańcuch dostaw – terminale mobilne ułatwiają śledzenie przesyłek, zarządzanie zapasami i koordynację transportu między partnerami biznesowymi.
• usługi kurierskie i obsługa klienta – terminale wspierają pracę kurierów i operatorów w punktach odbioru, umożliwiają skanowanie przesyłek, potwierdzenie dostaw oraz wprowadzanie danych w czasie rzeczywistym, co poprawia jakość obsługi klienta.

Dzięki elastyczności i mobilności, terminale mobilne stają się nieodzownym elementem nowoczesnej logistyki, niezależnie od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa.

Jak wybrać odpowiedni terminal mobilny – podsumowanie

Wybór terminala mobilnego powinien być uzależniony od specyfiki operacji magazynowych i produkcyjnych oraz warunków pracy w polskich przedsiębiorstwach. Kluczowe kryteria wyboru to:

• dopasowanie do warunków pracy – terminal musi sprostać temperaturze panującej w magazynie, zapyleniu oraz intensywności codziennego użytkowania. Warto uwzględnić odporność na wilgoć, uderzenia i pył (normy IP65/IP68).
• kompatybilność z infrastrukturą IT – terminal powinien być w pełni zgodny z systemami WMS i ERP używanymi w firmie, a także współpracować z drukarkami etykiet, czytnikami RFID i innymi urządzeniami peryferyjnymi.
• ocena kosztów i wsparcia serwisowego w Polsce – przy wyborze warto uwzględnić dostępność serwisu, części zamiennych oraz wsparcia technicznego producenta lub dystrybutora na terenie Polski. Koszt zakupu i eksploatacji terminala powinien być proporcjonalny do korzyści operacyjnych.

Terminale mobilne to ważny element nowoczesnej logistyki, umożliwiający automatyzację procesów magazynowych, precyzyjną kompletację zamówień, kontrolę jakości i sprawny transport wewnętrzny. Poprawny dobór terminala mobilnego wpływa bezpośrednio na wydajność operacji, minimalizuje błędy i zapewnia sprawną integrację procesów logistycznych.