15 zasad BHP w magazynie – prawidłowa praca z wózkami

W obiektach logistycznych intensywnie korzysta się z ciężkiego sprzętu, takiego jak napędzane wózki przemysłowe. Obsługa wszystkich maszyn przemysłowych zawsze wiąże się z ryzykiem. Z tego powodu priorytetem w każdym magazynie jest odpowiednie przygotowanie pracowników do pracy. Istotną rolę stanowią tutaj dobrze zaplanowane szkolenia oraz przestrzeganie zasad BHP.

W poniższym tekście skupimy się na 15 zasadach BHP, dotyczących użytkowania środków transportu bliskiego. To ważne zagadnienie, które, w połączeniu z ogólnymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy w twojej firmie, pomogą twoim pracownikom działać bezpiecznie i sprawnie.

15 podstawowych zasad BHP w pracy z wózkami

Każdy użytkowany sprzęt różni się zastosowaniem, konstrukcją, limitem masy, prędkością jazdy i promieniem skrętu, dlatego niezwykle ważne jest, aby dobrze znać maszynę, której używamy. Dla jak największego bezpieczeństwa podczas korzystania z wózka widłowego należy przestrzegać poniższych zasad.

• Uprawnienia oraz instruktarz

Wiele wypadków jest spowodowanych słabym przeszkoleniem w zakresie bezpieczeństwa, dlatego zaleca się, aby za obsługę maszyny odpowiadały tylko osoby przeszkolone i posiadające uprawnienia zgodnie ze standardami UDT. Pracodawcy muszą być w stanie ocenić wiedzę swoich pracowników, a także umożliwiać im uzupełnianie wiedzy, np. wykorzystując w tym celu szkolenia i filmy instruktażowe.

• Inspekcja wizualna i funkcjonalna urządzeń transportu bliskiego

Maszyny powinny zostać sprawdzone przed każdym użyciem. Codziennie powinny odbywać się kontrole w celu wykrycia wszelkich problemów i usterek oraz zgłoszenia ich kierownikowi zmiany lub innej osobie, zarządzającej pracą w magazynie. Żaden sprzęt, który wymaga naprawy, nigdy nie powinien być używany. Kontrole nie muszą być długie ani skomplikowane. Oto krótka lista kontrolna bezpieczeństwa wózków widłowych:

• Sprawdzenie działania elementów takich jak hamulce, światła, klakson i kierownica,
• Sprawdzenie masztu i górnej osłony pod kątem uszkodzeń,
• Sprawdzenie opon i poziomu płynów (hydraulicznych, hamulcowych, silnikowych, paliwa i płynu chłodzącego),
• Sprawdzenie, czy nie ma wycieków,
• Sprawdzenie stanu wideł (np. proste, bez pęknięć, bez zniekształceń),
• Szukanie potencjalnych zagrożeń.

Należy mieć wiedzę na temat udźwigu wózka widłowego i używanego osprzętu. Ze względu na sposób działania nadmierne przeciążenie może spowodować uniesienie się tylnych kół i przewrócenie całej maszyn, co z kolei jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia personelu oraz stanu materiałów i sprzętu.

• Używanie dostępnych zabezpieczeń

Pas bezpieczeństwa należy zawsze zapinać, jeżeli fotel jest w niego wyposażony. Jeśli wózek ma zainstalowaną kabinę, należy pamiętać o zamykaniu jej drzwi. Inne środki ochrony indywidualnej stosowane w magazynie, takie jak kask, czy kamizelka odblaskowa, również są wymagane podczas pracy z wózkiem widłowym.

• Zmaksymalizowanie widoczności

Widły należy trzymać opuszczone, aby zapewnić dobrą widoczność z przodu wózka. Jeśli ładunek ogranicza widoczność, należy przestawić maszynę. Podczas ustawiania ładunku zawsze upewniamy się, że mamy dobry widok na regał.

• Czujność

Operując wózkiem widłowym, zawsze zwracamy uwagę na przechodniów i innych pracowników. W czasie jazdy patrzymy w kierunku jazdy. Podczas pracy nocnej, na zewnątrz i w miejscach, które tego wymagają, zawsze używamy reflektorów i lusterek wstecznych. Klaksonu używamy tylko w razie konieczności.  Dodatkową pomocą jest zainstalowanie w magazynie luster, które poprawiają widoczność podczas manewrowania na zakrętach lub w trakcie cofania. Podczas wyjeżdżania z korytarza, zawsze rozglądamy się w obie strony.

• Właściwa konfiguracja tras i utrzymanie systemu jednokierunkowego

Poruszamy się wyłącznie po specjalnie oznakowanych i wyznaczonych do tego celu alejkach, nigdy nie wyjeżdżamy poza teren zakładu na parkingi i drogi publiczne. Dodatkowo w magazynie powinny być umieszczone znaki ostrzegawcze i informacyjne dotyczące bezpieczeństwa operatorów.

• Ładunek

Podczas transportu ładunku należy sprawdzić jego wyważenie – powinien być wyśrodkowany na widłach. Jadąc z ładunkiem, utrzymujemy przechylenie masztu do tyłu (na wózek) i trzymamy widły jak najniżej, aby zwiększyć stabilność sprzętu, zwłaszcza podczas poruszania się po rampach i na zakrętach. Jeśli jest taka potrzeba, to używamy lin lub wiązań do zabezpieczenia ciężkich ładunków oraz upewniamy się, że użyte palety mają odpowiedni rozmiar do ładunku.

• Stabilność wózka i prawidłowa pozycja wideł

Każdy wózek ma środek ciężkości. Tego typu maszyny są zbudowane na trzypunktowym układzie zawieszenia, zwanym „trójkątem stabilności”, w którym operatorzy muszą pozostać, aby zapobiec przewróceniu się. Ciężki ładunek przemieszcza środek ciężkości, co zmniejsza udźwig. Z tego powodu należy wsuwać widły jak najgłębiej pod ładunek i zadbać o właściwy ich rozstaw.

• Przestrzeganie ograniczeń prędkości

Prowadząc wózek, stosujemy się do wyznaczonych ograniczeń prędkości. Ważne jest, aby nie zatrzymywać się, nie skręcać, nie zmieniać nagle kierunku ani nie poruszać się szybko podczas wykonywania ostrych zakrętów, ponieważ te czynności mogą spowodować przewrócenie się maszyny. Eksperci zalecają, żeby w przypadku nieuchronnego przewrócenia się wózka pozostać w pojeździe, trzymać kierownicę i zaprzeć się stopami.

• Zachowanie bezpiecznych odległości operacyjnych

Zawsze zwracamy uwagę na otaczający sprzęt. Jeśli to możliwe to nie obsługujemy wózka w pobliżu innych maszyn. W innym przypadku pamiętamy o zachowaniu bezpiecznej odległości, która umożliwi nam nagłe zatrzymanie się, lub wyminięcie innych urządzeń. Ta sama zasada dotyczy bezpiecznego przejeżdżania przez bramy i drzwi, które również mogą zamykać się automatycznie.

• Transport dodatkowych osób

Nie pozwalamy innym pracownikom jeździć na sprzęcie, chyba że w wózku jest zamontowane drugie siedzenie. Nie używamy również maszyny do podnoszenia ludzi. Jeśli wystąpi konieczność podniesienia osoby, należy użyć bezpiecznej platformy roboczej i klatki bezpieczeństwa oraz specjalnej uprzęży.

• Jazda po rampach i pochyłościach

Podczas pracy na rampach zachowujemy szczególną ostrożność. Nie jedziemy bokiem i nie wykonujemy gwałtownych manewrów, obniżamy i kontrolujemy prędkość, nie przekraczamy dopuszczalnego maksymalnego obciążenia.

• Przewrócenie się wózka

Unikanie przewrócenia się wózka jest kluczowe w obsłudze tego sprzętu. Przewrócenie pojazdu jest główną przyczyną wypadków śmiertelnych. Z tego powodu tak ważne jest unikanie potencjalnych zagrożeń, destabilizujących urządzenie – przede wszystkim właściwie skręcamy, nie jeździmy z podniesionym ładunkiem, nie skręcamy ani nie zatrzymujemy się zbyt szybko oraz zwracamy szczególną uwagę na czynniki środowiskowe, np. niestabilną powierzchnię, lub niewyraźne pasy ruchu.

• Parkowanie

Po skończonej pracy zawsze zostawiamy sprzęt zaparkowany w wyznaczonych miejscach. Upewniamy się, że zaparkowana maszyna nie blokuje ścieżek, drzwi wejściowych czy dróg ewakuacji. Należy całkowicie opuścić widły, aż dopasują się płasko do podłogi. Pamiętamy również o zaciągnięciu hamulca postojowego, wyłączeniu silnika i wyjęciu kluczyka ze stacyjki.

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa podczas obsługi wózka

Pamiętajmy, że mimo iż obecnie wózki są projektowane z wieloma funkcjami zwiększającymi bezpieczeństwo pracy, przemieszczanie ciężkich lub nieporęcznych ładunków za pomocą ciężkiego sprzętu przez zatłoczony magazyn, lub ruchliwy plac składowy, nadal stwarzają ryzyko wypadków.

Zarówno operatorzy, jak i piesi w obiektach, w których używa się wózków widłowych, muszą zachować czujność, aby uniknąć niebezpiecznych zdarzeń i zapewnić bezpieczną współpracę.