Przewodnik po logistyce produkcji
Dynamicznie rozwijająca się gospodarka stawia przed przedsiębiorcami coraz większe wyzwania. Chęć wyróżnienia się na tle konkurencji wymusza na producentach śledzenie trendów i dostosowanie się do zmian na rynku. Jednym z głównych czynników sprzyjających rozwojowi przedsiębiorstwa jest właściwie zorganizowana logistyka produkcji skupiająca się na optymalizacji procesów operacyjnych i gospodarce zarządzania zapasami.
W tym przewodniku wyjaśnimy czym jest logistyka produkcji, jakie są jej zadania oraz podpowiemy jak skutecznie zaimplementować ją w swoim zakładzie – zapraszamy do lektury.
Rola zaopatrzenia w logistyce produkcji
Zaopatrzenie jest jednym z najważniejszych procesów uwzględnianych w logistyce produkcji. Bez dobrze funkcjonującego działu zakupów nie ma szans na skuteczne usprawnienie procesu wytwarzania towarów. Według definicji, zaopatrzenie to szereg czynności – zakup materiałów niezbędnych do wyprodukowania finalnego produktu oraz ich składowanie do momentu, w którym zostaną sprzedane lub poddane procesom produkcyjnym.
Proces zaopatrzenia warunkuje rozpoczęcie produkcji, dlatego w pierwszej kolejności powinniśmy zadbać o logistykę zaopatrzenia. Głównym jej celem jest zarządzanie dostawami w taki sposób, by została zachowana ciągłość operacyjna, przy jednoczesnej kontroli stanów magazynowych mającej na celu zapobieganie „przeładowaniu” magazynu. Synergia logistyki zaopatrzenia i produkcji umożliwia ograniczenie kosztów materiałów, transportu i magazynowania.
Zadania logistyki produkcji
Logistyka produkcji w głównej mierze skupia się na zapewnieniu optymalnego przepływu materiałów i informacji w procesie wytwarzanie wszelkiego typu dóbr. Nie zajmuje się ona technologią procesów produkcyjnych, a jedynie organizacją systemu produkcyjnego wraz z otoczeniem magazynowo-transportowym. Skupia się na optymalizacji wszystkich operacji związanych z procesem produkcyjnym, takich jak:
- zaopatrywanie zakładu w niezbędne do produkcji surowce, półprodukty i komponenty,
- transportowanie elementów między kolejnymi etapami produkcji,
- przekazywanie gotowego produktu do magazynów zbytu.
Zdefiniowanie optymalnych założeń logistyki produkcji jest procesem długotrwałym, wymagającym analizy i modyfikacji niemal każdego procesu zachodzącego w zakładzie.
Głównym kryterium optymalizacji logistyki produkcji jest najczęściej obniżenie zapasów. Przekłada się to bezpośrednio na spadek kosztów magazynowania. Należy pamiętać, że efektywne zarządzanie logistyką produkcji powinno gwarantować terminowość dostaw, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości produktu.
Rola i rodzaje zapasów w logistyce produkcji
Aby utrzymać ciągłość produkcyjną, niezbędne jest posiadanie wystarczającej ilości zapasów. Logistyka produkcji pozwala oszacować ile zapasów musi składować zakład, by nie odnotować strat wynikających ze zbyt długiego czasu przechowywania towaru, czy z opóźnień w dostawach do klienta finalnego.
Zapasy w logistyce produkcji dzielą się na trzy rodzaje:
- Wyroby gotowe – produkty finalne, które przeszły proces produkcyjny i kontrolę jakości, docelowo przeznaczone dla klienta finalnego.
- Półprodukty – materiały wykorzystywane w procesie produkcyjnym, wymagane do wytworzenia wyrobu gotowego.
- Surowce – materiały które nie przeszły jeszcze obróbki.
Warto również uwzględnić podział zapasów występujący w literaturze naukowej, skupiającej się na dziedzinie logistyki. Według tego podziału zapasy dzielą się na: zapas minimalny, zapas maksymalny, zapas bezpieczny i zapas informacyjny.
Fazy planowania logistyki produkcji
Planując logistykę produkcji należy przeanalizować każdy zachodzący proces, a następnie na podstawie otrzymanych danych wdrożyć zoptymalizowane procesy.
Podczas planowania logistyki produkcji wyróżniamy trzy podstawowe fazy;
Faza 1 – przedwstępne planowanie, planowanie strategii.
Analiza rynku, oszacowanie popytu na dany produkt, wstępne prognozy ile wyrobów firma będzie produkować w skali miesiąca/roku. Projekt struktury decyzyjnej, szkolenie zespołów. Określenie głównych celów, wyodrębnienie kluczowych danych, sporządzenie planu przedsięwzięcia.
Faza 2 – planowanie wstępne, planowanie strukturalne, koncepcja planowania.
Planowanie baz danych, koncepcja docelowa, analiza kosztów i korzyści. Zarządzanie jakością wyrobów, zarządzanie komunikacją i konfliktami.
Faza 3 – wdrażanie, planowanie szczegółowe.
Wdrażanie finalnego projektu optymalizacji, czynna kontrola zapasów i procesów, implementacja ewentualnych poprawek aż do uzyskania parametrów obowiązujących dla stabilnej produkcji.
Optymalizacja magazynu na potrzeby logistyki produkcji
Projektując logistykę produkcji należy rozważyć wdrożenie zmian w strefie składowania. Utrzymanie ciągłości produkcji wymaga magazynowania odpowiedniej ilości zapasów. Na podstawie wcześniej sporządzonych kalkulacji można obliczyć, ile miejsc paletowych powinien posiadać magazyn.
Jeżeli materiały potrzebne do produkcji towaru są nieprzerwanie transportowane na strefę produkcyjną w dużych ilościach, warto rozważyć automatyzację tego procesu instalując przenośnik rolkowy lub taśmowy.
Dobrze zoptymalizowany magazyn powinien posiadać system składowania dopasowany do gabarytów i charakterystyki składowanych zapasów. Przykładowo, w branży spożywczej powszechnie stosowanym rozwiązaniem są regały przepływowe. Mechanizm ich działania powoduje, że zapasy z najkrótszym terminem ważności wychodzą z obiektu jako pierwsze.
W optymalizacji procesów magazynowych pomagają również systemy zarządzania magazynem WMS. System WMS umożliwia klasyfikację i monitorowanie zapasów w czasie rzeczywistym.
Logistyka produkcji – podsumowanie
Rozpoczęcie planowania logistyki produkcji to poważne przedsięwzięcie wymagające czasu i zastosowania dużych zmian w całym zakładzie. W obecnych czasach coraz więcej firm decyduje się na optymalizację logistyki produkcji poprzez implementację systemów informatycznych oraz automatyzację poszczególnych operacji w procesie. Dzieje się tak, ponieważ zdobycie nowych klientów staje się coraz trudniejsze, a ważnymi elementami przyczyniającymi się do rozwoju firmy są: krótki czas dostaw do klienta i wysoka powtarzalność.
Planując wyposażenie magazynu przyprodukcyjnego możesz skontaktować się z ekspertami WDX – projektujemy systemy wysokiego składowania, dostarczmy wózki widłowe, integrujemy rozwiązania automatyczne oraz świadczymy usługi doradcze. Serdecznie zapraszamy do kontaktu!